Starf Lands-sam-takanna Þroskahjálpar er mann-réttinda-barátta.
Mann-réttindi gilda fyrir allt fólk.
Stefnu-skrá sam-takanna byggir á al-þjóðlegum mann-réttinda-samningum sem Íslendingar hafa skrifað undir.
Stefnu-skrá sam-takanna fer eftir þeim mann-réttindum sem flestir Íslendingar njóta nú þegar.
Stefnu-skrá Lands-sam-takanna Þroskahjálpar
1. - Það á að virða mann-gildi, grunn-þarfir og rétt allra manna.
Lands-sam-tökin Þroskahjálp vilja rétt-læti fyrir alla í sam-félaginu. Þess vegna er starf Lands-sam-takanna Þroskahjálpar mann-réttinda-barátta.
Full þátt-taka í sam-félaginu eru mann-réttindi sem eiga að gilda fyrir alla.
Fólk með sér-þarfir og fjöl-skyldur þess eiga rétt á stuðningi í sam-ræmi við þarfir hvers og eins.
Tryggja á öllum réttindi með góðri réttinda-gæslu.
Stjórn-völd eiga að virða þau lög sem Alþingi hefur sett til að jafna tæki-færi fólks til eðli-legs lífs.
Stjórn-völd eiga að tryggja öllum þau réttindi sem sam-þykkt hafa verið í íslenskum lögum og mann-réttinda-samningum.
2. - Fóstur-skimun á að beita í þjónustu lífsins.
Fram-farir í lækna-vísindum eiga að stuðla að bættri heilsu, aukinni vel-ferð og hamingju alls fólks.
Lands-sam-tökin Þroskahjálp vara við að læknar leiti að fóstrum með fatlanir til þess að hvetja foreldra til að láta eyða þeim.
Fóstur-skimun á að beita í þjónustu lífsins en ekki í þeim til-gangi að eyða fóstrum vegna fatlana.
Fólk sem veit að það á von á barni með fötlun á að fá sem bestar og hlut-lausastar upp-lýsingar, meðal annars um reynslu annarra foreldra og velja síðan.
3. - Allir eiga rétt til að hafa áhrif á eigið líf og taka eigin ákvarðanir.
Það að stjórna eigin lífi skiptir miklu máli fyrir lífs-gæði og er undir-staða mann-réttinda.
Ef fólk á erfitt með að taka ákvarðanir á það að fá aðstoð til þess að taka þær og tjá þær.
Allt full-orðið fólk á rétt til að hafa áhrif á eigið líf, til dæmis um það:
Hvar og hvernig það vill búa.
Hvaða aðstoð það vill í dag-legu lífi.
Hvaða fötum það vill klæðast.
Hvaða mat það vill borða.
Hvaða vini það hittir.
Hvað það gerir í frí-tíma sínum.
Hvað það vill læra.
Hvar það vill vinna.
Allt fólk á einnig rétt á því að gera mis-tök, taka ábyrgð af gerðum sínum og læra af þeim.
Starfs-fólk og aðstandendur eiga ekki að þröngva eigin skoðunum upp á fólk með þroska-hömlun.
Ef fólk getur ekki náð fram rétti sínum á það rétt á sér-stökum tals-manni.
4. - Allt fólk á rétt á stuðningi svo það geti notið jafnra tæki-færa á við aðra í sam-félaginu.
Öll börn eiga rétt á að alast upp hjá fjöl-skyldum. Ef börn búa ekki hjá fjöl-skyldu sinni skal heimili þess vera fjöl-skyldu-vænt þannig að barnið haldi tengslum við foreldra sína.
Alltaf skal sýna einstaklingnum virðingu og alltaf skal taka ákvarðanir í sam-ráði við hann. Það skiptir máli fyrir sjálf-stæði hans.
Tryggja skal öllum að-gengi að byggingum, almennings-samgöngum og upp-lýsingum
Fólk með sér-þarfir skal njóta almennrar fræðslu-þjónustu, heilbrigðis-þjónustu og félags-þjónustu.
Lífs-kjör fatlaðs fólks og fjöl-skyldna þeirra á að vera í sam-ræmi við almenn lífs-kjör í sam-félaginu.
Stuðningur við fjöl-skyldur barna með sér-þarfir á að vera sveigjan-legur og þannig að foreldrar geti unnið og lifað sam-bæri-legu lífi og aðrir. Gæta skal einnig þess að foreldrar þurfi ekki að borga fyrir þjónustu vegna fötlun barna sinna.
Foreldrar eiga að geta fengið stuðning og ráð-gjöf hjá ráð-gjafa sem hefur þekkingu á réttindum þeirra og þjónustu. Sér-stak-lega á að huga að þörfum systkina barna með sér-þarfir.
5. - Allir eiga rétt á menntun við hæfi og án að-greiningar.
Öll börn eiga rétt á menntun í leiks-skóla og grunn-skóla í sínu heima-hverfi.
Börn með fötlun á að fá þjónustu fag-fólks og eiga þeir að vinna í sam-ráði við foreldra.
Kennslan á að vera einstakling-miðuð þannig að hún henti hverjum og einum og komi til móts við mis-munandi þarfir nemenda.
Skólar eiga að vera að-gengi-legir fyrir fatlaða. Að-staða fyrir sér-kennslu á einnig að vera til staðar fyrir þá sem þurfa.
Nemendum á starfs-braut í fram-halds-skólum skal veita aðstoð við náms-val og starfs-val. Tengja á starfs-námið við at-vinnu-lífið og eiga nemendur að fá stuðning við það.
Allt full-orðið fólk á að geta sótt sér menntun ef það vill.
6. - Allir eiga rétt á eigin heimili.
Allt fólk á rétt á að búa að eigin heimili í almennu íbúðar-hverfi.
Fólk með sér-þarfir á rétt á einstaklings-miðaðri þjónustu og stuðning inn á heimili sitt, svo það geti notið þeirra lífs-gæða sem felst í því að eiga heimili.
Allt fólk á rétt á því að velja sér hvar og með hverjum það býr og virða skal óskir og þarfir hús-ráðanda.
Allt fólk á rétt á að búa í íbúðum.
Skipu-lag, hönnun og að-gengi íbúða-hverfa og bygginga skal koma til móts við ólíkar þarfir fólks.
7. - Allt full-orðið fólk á rétt á að stofna fjöl-skyldu.
Allt full-orðið fólk með þroska-hömlun á sama rétt og aðrir til kyn-lífs, búa með öðrum og giftast.
Ráð-gjöf um for-varnir, kyn-líf og þá ábyrgð sem því fylgir skal vera í boði fyrir þá sem vilja.
Fólk með þroska-hömlun á að geta fengið fræðslu og ráð-gjöf um ábyrgð þess að eignast barn og að verða foreldri.
Eigi fólk með þroska-hömlun barn skal það fá allan þann stuðning sem það þarf fyrir upp-eldi barns síns.
8. - Allt full-orðið fólk á rétt á vinnu.
Fólk verður að geta valið sér starf eftir áhuga, þess vegna er mikilvægt að fjöl-breytt störf séu í boði.
Þeir sem vinna á almennum vinni-markaði eiga að fá stuðning til þess að tryggja árangur í starfi.
Almenn atvinnu-miðlun á að þjóna öllum lands-mönnum.
Kynna þarf betur mögu-leika fatlaðs fólks á vinnu-markaði.
Vernduð vinna á að vera í al-mennum fyrir-tækjum.
Laun og lífeyrir á vernduðum vinnu-stöðum eiga að vera í sam-ræmi við laun á al-mennum vinnu-stöðum. Allir eiga rétt á að ganga í verka-lýðsfélög.
9. - Allir eiga rétt á að njóta fjár-hags-legs öryggis.
Laun fólks með sér-þarfir á að vera í sam-ræmi við almenn laun.
Trygginga-kerfið á að vera einfalt og auð-skiljanlegt.
Taka skal tillit til auka kostnaðar vegna fötlunar.
Þeir sem hafa verið öryrkjar frá unga aldri eiga rétt á hærri trygginga-bótum.
10. - Allir eiga rétt á að njóta menningar og tóm-stunda.
Allt fólk með sér-þarfir á rétt á félags-starfi og tómstunda-starfi við hæfi í sinni heima-byggð.
Fólk sem þess þarf á rétt á ferða-þjónustu til að geta stundað tóm-stunda-starf.
Allir eiga rétt á sumar-fríi og ferða-lögum utan heimilis.
Sér-hæft tómstunda-starf skal vera í boði fyrir þá sem þess óska.
11. - Allir eiga rétt á að njóta efri ára með reisn.
Þegar fólk er orðið gamalt á það rétt á því að lifa öruggu lífi.
Ekki má gleyma að öldrun fólks með þroska-hömlun hefst oft fyrr en hjá öðrum, því þarf þjónusta vegna öldrunar að miðast við þörf en ekki aldur.
Þjónusta vegna öldrunar á að koma til við-bótar þá þjónustu sem fólk nýtur vegna fötlunar.
Allt gamalt fólk á rétt á að ákveða hvar það býr og ráð-stafa peningum sínum eins og það óskar.
